धर्म परिवर्तनका कारण र रोकथाम

एकाइसौं शताब्दीको यो बैज्ञानिक युगमा कति त आस्तिक नभई नास्तिक भैसके।कतिले आफ्नो धर्म छोडेर अर्को धर्म मान्न थाले।आफ्नो संस्कृति र रितिरिवाज छोडेर बिदेशी संस्कृतिमा लिप्त हुन थाले।नेपालको नयाँ बर्ष बैशाख १ गते भन्दा अंग्रेजी नयाँ बर्ष जनवरी १ मान्न थाले।राणाकालको अन्त्यपछि बहुदलीय प्रजातन्त्र आएपनि देशमा उल्लेखनीय बिकास र परिवर्तन आउन सकेनन्।२०६२/६३ को जनाआन्दोलन २ पश्चात् नेपालमा संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रको अभ्युदय भयो।यति धेरै परिवर्तन आइपछि नेपालको संबिधान २०७२ पनि जारी भैसकेको छ।धर्मनिरपेक्ष भनिएपनि धर्म परिवर्तन गर्न नपाउने भनेर स्पष्ट किटान गरिएको छ।तथापि धर्म मान्ने-नमान्ने र कुन धर्म मान्ने भन्ने कुरा बैक्तिक स्वतन्त्रता अन्तर्गत परे पनि धर्म परिवर्तनले समाजमा नकारात्मक असर पर्ने निश्चित छँदैछ।मुख्यत ४ कारणले गर्दा धर्म परिवर्तन तीव्र गतिमा अगाडि बढिरहेको छ।
(१)गरिबी
(२)अशिक्षा
(३)बेरोजगार
(४)देखासिकी
       गरीब हुनु अभिशाप पक्कै हैन।अथक मिहिनेत र लगनले पक्कै पनि गरिबीलाई भगाउन नसकिने हैन।तर मान्छे परिस्थितिको दास हुन्छ, आवश्यकताले मान्छेलाई स्वभाविकरुपले लालची बनाउँछ र पैसा देखेपछि महादेवको तीन नेत्र भने झैं लालचमा फसिहाल्छन्।पैसाको लागि मान्छेले हत्याहिंसा जे पनि गर्न पछि पर्दैनन्।बेश्यबृति यसको एउटा पारदर्शी उदाहरण हो।यस्तै बाध्यता र परिस्थितिको मूल्यांकन र प्रयोग गरेरै बिदेशीहरु पैसाको आडमा आफ्ना धर्म प्रचार गरिरहेका हुन्छन्।
      अशिक्षाले मान्छेलाई अन्धकार बनाउँछ।दुई आँखाहरु छर्लङ्ग देखिने भएपनि उसका भित्री अर्थात तेश्रो आँखा बिल्कुल बन्द जस्तै हुन्छ।कालो पट्टी बाँधेर बरु देख्न सकिएला,अशिक्षाले निस्पट्टता मात्र देख्न सकिन्छ।सही र गलत छुट्याउन सक्ने ल्याकतको अभाव खड्किएको हुन्छ।कुनै शिक्षित ब्यक्तिले देखाएको बाटोमै उनीहरू हिंड्न बाध्य हुन्छन्।यही अज्ञानताको फाइदा लुट्दै खुंखार र चलाख धर्म प्रचारकहरुले त्यस्ता ब्यक्तिलाई आफ्नो धर्ममा तान्न सफल हुन्छन्।
          मान्छे शिक्षित मात्र भएर उसका आधारभूत आवश्यकताहरु सहजै परिपूर्ति हुँदैनन्।ती आवश्यकता पूर्ण गर्न अर्थ अर्थात पैसा चाहिन्छ।पैसा कमाउन रोजगार चाहिन्छ।यस्तै बेरोजगार जनशक्तिको उपयोग गरेर धर्म प्रचारकहरु उनीहरूलाई केही तलब र भत्ता दिएर सजिलै आफ्ना सिंढी चढ्न सफल हुन्छन्।
       हाम्रो समाजमा देखासिकी एउटा महामारी रोग जस्तै द्रुतगतिमा बढिरहेको छ।एउटाले केही गरेर नाम र दाम कमायो भने अरु पनि त्यही गर्न खोज्छन्।एक जनाले नयाँ डिजाइनको घर बनायो भने अर्कोले सिकिहाल्छ।एक जना कलाकार भयो भने अरु पनि हचुवा तालमा हामफाल्छन्।त्यतिकै नेताले जनतालाई भेडा भनेका हैनन्।सही कुराको नक्कल र सिको गर्नु केही हदसम्म सकारात्मक भए पनि आफ्नो बाटो नै बिराउने गरेर दौडिनु एकदमै घातक र हानिकारक हुन्छ।त्यसरी नै एक जना चिनजानको मान्छे प्रलोभनमा परेर धर्म परिवर्तन गरेर जीवनशैली हाइफाइ देखेपछि अरु पनि त्यही धर्ममा हाम्फालिहाल्छन्।
    यी त भए धर्म परिवर्तन हुन सक्ने सम्भावित प्रकृयाहरु।संविधानको हिसाबले बैयक्तिक स्वतन्त्रताको कुरा आएपनि धर्म परिवर्तन नेपाली समाजको लागि घातक सिद्ध हुन सक्छ।बुद्धको प्रबचन इतिहासमा सिमित हुनेछन्।बौद्ध धर्म मात्र धरापमा नपरी हिन्दुहरुको रामायण र महाभारत कहानीमा सिमित हुनेछन्।बौद्ध धर्मका बुद्ध,हिन्दुका राम,कृष्ण,महादेव र पार्वती जस्ता नामहरु एकादेशका कथा हुनेछन्।धर्म परिवर्तनका कारणहरु त मैले उल्लेख गरिसकें।तर धर्म परिवर्तन लाई रोक्न निम्न तरीकाहरु अपनाउन सकिन्छ।
(१)सर्वप्रथम धर्म संग सम्बन्धित अक्षयकोष खडा गर्ने।
(२)गरीब तथा जेहन्दार बिद्यार्थीहरुलाई आवश्यकता अनुसार छात्रवृत्ति प्रदान गर्ने।
(३)बौद्ध धर्मको सवालमा सम्बन्धित धर्म मान्ने समाजमा बौद्ध बिद्यालयहरु खोल्ने।भाषा,कला,संस्कृति र धर्मको बारेमा शिक्षा दिने।
(४)बेला-बेलामा सभा-सम्मेलन गरेर आफ्नो धर्मको बारेमा प्रशिक्षण दिने र जनचेतना जगाउने।
(५)बेरोजगारहरुलाई लक्षित गरी केही सीपमूलक उद्योग र कलकारखाना खोलेर रोजगारको सिर्जना गर्ने।
(६)दैनिकरुपरुपमा आफ्नो भाषा र भेषभुसालाई प्रयोग गर्ने।
(७)धर्म परिवर्तनले क्षणिक खुशी दिए पनि दीर्घकालीन खुशी दिन सक्तैन भन्ने कुराको ज्ञान दिलाउने।
(८)धर्म परिवर्तन गरिसकेका सिमित ब्यक्तिहरुलाई समाजमा अपहेलना र घृणाको नजरले नहेरिकन सही र गलतको फरक बुझाइदिने।