खाली शिशी पुरानो कागज

गरिबीको थोत्रो बोरामा टिपिरहेछ ऊ खाली भाग्य
खाली शिशी,पुराना कागज त सिर्फ बहाना हुन्
मस्तिष्कमा सजिएका छैनन् कुनै स्वर्णिम सपनाहरू
स्वदेशीहरुका नजरमा उनी बिदेशी हुन्
व्यंग्यात्मक "भैया" हुन्
आलङ्कारिक "धोती" हुन्।
ऊ स्वदेशी होइन
किनकी उसको छाला कालो छ
उसलाई शुद्ध राष्ट्रियभाषा बोल्न आउँदैन।

उनी प्रेमपूजारीहरुका लागि बाधक हुन्
शत्रु हुन्।
प्रेमजोडीहरु रासलिलाको टाकुरा चढ्दा
उसले सिट्ठी बजाएर डिस्टर्ब गर्छ
साइकलको घण्टी बजाएर हैरान पार्छ
चिच्याएर दिक्दार बनाउँछ।

यसैपनि उसको जिन्दगी पुरानो साइकल हो
निर्दयी काँडा र पत्थरहरुले कतिचोटी पञ्चर बनाइसकेको छ
ट्युब टाल्दै,हावा भर्दै जीवित राखेको छ आफूलाई
चेन खियाले खाइसकेको छ
ह्यान्डिल बाङ्गिएको छ
पाइडल धरापमा छ
कतिबेला टायर नै सकिन्छ थाहा छैन
जुनैबेला ब्रेक नलागेर दुर्घटना हुनसक्छ।

ऊ देशभक्तिको गीत गाउँदैन
ऊ कुनै नामी साहित्यकारको पुस्तक पढ्दैन
ऊ कुनै चलचित्र हेर्न हलसम्म जाँदैन
ऊ कुनै नेताको भाषण सुन्न टुँडिखेल जाँदैन
ऊ कुनै नेताको झोला बोक्दैन
ऊ कुनै राजनैतिक दलको झण्डा बोक्दैन
ऊ कुनै आम-हाडतालमा सरिक हुँदैन
ऊ टायर बाल्नलाई सडकमा पुग्दैन
उसंग क्रान्तिमा होमिने साहस छैन
ऊ त्यसैले देशप्रेमी होइन
ऊ त आफ्नै पेटप्रेमी हो।

ऊ त आफ्नै दाजुहरुबाटै हेपिएको नाजुक सौतेनी भाइ हो
सुकिला-मुकिलाहरुबाटै लुटिएको थाङ्ने हो
बलियाहरुबाटै कुटिएको निर्धो जीव हो
सचेतहरुबाटै ठगिएको अचेत व्यक्ति हो
बुद्धिजीवीहरुबाटै दबिएको गवार हो
अधिकारकर्मीहरुकै आँखा नपुगेको पीडित हो।

बिरामी भएर ढले कुनै एम्बुलेन्स आउँदैन उसको लागि
बिनाकारण कुटियो भने कुनै सहयोगी आउँदैन बचाउन
कुनै मुख खुल्दैन उसको पक्षमा बोलिदिने
बरु कुकुर बिरामी भए टोल थर्किन्छ
कुकुर मरे मान्छे जम्मा हुन्छन्
तर ऊ मरे झिंगा बाहेक मलामी कोही आउँदैन।

खासमा ऊ मान्छे नै होइन
सीमान्तकृत प्राणी हो
एउटा भुसुना हो
आफ्नै देशको शरणार्थी हो।

बच्चाहरुको लागि ढुंगा फ्याँकिने देउराली हो
कुकुरहरुका लागि एउटा महापागल हो।

उसको हाँस्ने अधिकार छैन
नाच्ने अधिकार छैन
बाँच्ने अधिकार छैन
अचेल उसले नागरिकता बोक्न छोडेको छ
किनकी लज्जित हुनुछैन उसलाई
लज्जित पार्नुछैन कसैलाई।

ऊ यो देशको नागरिक हैन
उसित जसरी बोलेपनि हुन्छ
उसलाई जस्तो व्यवहार गरेपनि हुन्छ
लात्तले हाने पनि भयो
मुक्काले बजारे पनि भयो
उचाले पनि भयो
पछारे पनि भयो
किनकी उसको आफू बाहेक कोही छैन।

उसको लागि कुनै घाम उदाउँदैन
उसको लागि कुनै जून उदाउँदैन
उसको लागि कुनै हावा सुसाउँदैन
उसको लागि कुनै पानी बहँदैन।